klick

Sunday, June 24, 2018

Kesakralan Air Telapak Kaki Ibu

Kesakralan Air Telapak Kaki Ibu | Kelas II Aliyah MAC
Deskripsi Masalah :

layaknya seorang anak yang mau menimba ilmu, Rifki merasa sangat senang sekali ketika dimondokkan, karena hal itu memang sudah menjadi keinginannya sendiri sejak lama. Akan tetapi, setelah Rifki berada di Pesantren ternyata dia tidak betah, entah apa penyebabnya. Karena dia masih ingin meneruskan belajarnya di Pesantren, akhirnya dia mencoba memaksakan dirinya untuk tetap bertahan di Pesantren, dan sebagai langkah ikhtiyar, dia minta dikirim air telapak kaki ibunya yang nanti ingin dia minum, dengan harapan mendapat ridho sang Ibu sehingga dia bisa betah di Pondok Pesantren.
Kejadian seperti disebutkan di muka memang sering kali dipraktekkan oleh mayoritas santri yang baru menetap di Pondok Pesantren, ada yang sekedar supaya bisa betah, ada pula supaya mendapat ridho ibu yang nanti menjadi penyebab ilmunya bermanfaat. Entah dari mana dan dari siapa tradisi itu dimulai.

Pertanyaan :

Dapatkah dibenarkah meminta dan meminum bekas air basuh telapak kaki ibu seperti deskripsi di atas? Adakah dalil yang menjadi legitimasi praktek itu, baik dari al-Quran atau al-Hadits?

Jawaban:
Diperbolehkan selama air yang diminum tidak terdapat najis .

Refrensi

فيض القدير الجزء الرابع ص : 44
رضا الرب في رضا الوالد وسخط الرب في سخط الوالد) لأنه تعالى أمر أن يطاع الأب ويكرم فمن امتثل أمر الله فقد بر الله وأكرمه وعظمه فرضى عنه ومن خالف أمره غضب عليه وهذا ما لم يشهد شاهد أبوة الدين بأن الوالد فيما يرومه خارج عن سبيل المتقين وإلا فرضى الرب في هذه الحالة في مخالفته وهذا وعيد شديد يفيد أن العقوق كبيرة وقد تظاهرت على ذلك النصوص وفي خبر مرفوع لعن الله العاق لوالديه قال الذهبي: وإسناده حسن وقال وهب: أوحى الله إلى موسى وقر والديك فإنه من وقر والديه مددت له في عمره ووهبت له ولدا يبره ومن عقهما قصرت عمره ووهبت له ولدا يعقه وقال أبو بكر بن أبي مريم: قرأت في التوراة من يضرب أباه يقتل. (رضا الرب في رضا الوالدين وسخطه في سخطهما) أي غضبهما الذي لا يخالف القوانين الشرعية كما تقرر قال الزين العراقي: وأخذ من عمومه أنه سبحانه يرضى عنه وإن لم يؤد حقوق ربه أو بعضها إذا كان الولد مسلما فإن قيل: ما وجه تعلق رضى الله عنه برضى الوالد قلنا: الجزاء من جنس العمل فلما أرضى من أمر الله بإرضائه رضي الله عنه فهو من قبيل لا يشكر الله من لا يشكر الناس قال الغزالي: وآداب الولد مع والده أن يسمع كلامه ويقوم بقيامه ويمتثل أمره ولا يمشي أمامه ولا يرفع صوته ويلبي دعوته ويحرص على طلب مرضاته ويخفض له جناحه بالصبر ولا يمن بالبر له ولا بالقيام بأمره ولا ينظر إليه شزرا ولا يقطب وجهه في وجهه.
فيض القدير الجزء الثالث ص: 477
(الجنة تحت أقدام الأمهات) يعني التواضع لهن وترضيهن سبب لدخول الجنة وتمامه كما في الميزان من شيئين أدخلن ومن شيئين أخرجن وقال العامري المراد أنه يكون في برها وخدمتها كالتراب تحت قدميها مقدما لها على هواه مؤثرا برها على بر كل عباد الله لتحملها شدائد حمله ورضاعه وتربيته.
الإبداع في مضار الإبتداع للشيخ علي محفوظ ص 199 (دار الكتب العلمية)
إنا لا ننكر على الناس التبرك بآثار الصالحين من العلماء والأولياء، فقد تقدم أنه ثبت عن الصحابة رضي الله عنهم التبرك بآثار المصطفى صلوات الله وسلامه عليه، وكذا صح أن الإمام الشافعي كان يتبرك بغسالة قميص الإمام أحمد رضي الله عنهما يأخذ منها كل يوم يمسح على وجهه تبركا، ولكنا نقول: إن الآثار التي يتبرك بها يجب أن تكون من الآثار التي لا ينكرها الشرع، ويصح أن تتحمل شيئا من بركات صاحبها كاللباس والفرش والإناء، ألا ترى لو ذهب أحد في التبرك بولي إلى شرب بوله مثلا كان آثما لنهي الشارع بخلاف بوله عليه الصلاة والسلام لطهارته عند من قال بطهارة فضلاته والمسألة خلافية كما سبق.
النوادر | للشيخ شهاب الدين القليوبي صـــ 29
حكي أن جماعة من اللصوص خرجوا من الليل إلى قطع الطريق على قافلة فلما جن عليهم الليل جاؤا إلى رباط في المفازة فقرعوا الباب وقالوا لأهل الرباط : إنا جماعة من الغزاة نريد أن نبيت الليلة لرباطكم. ففتحوا لهم الباب فدخلوا وقام صاحب الرباط يخدمهم وكان يتقربوا إلى الله في ذلك ويتبرك بهم وكان له ابن مقعد لايقدر على القيام فأحذ صاب الرباط سؤرهم وفضل مياههم وقال لزوجته : امسحي لولدنا بهذا اعضاءه فلعله يشفي ببركة هؤلاء الغزاة. ففعلت ذلك. فلما أصبحوا توجهوا إلى ناهية وأحذوا أموالا وجاؤا إلى الرباط عند المساؤ فرأوا الولد مستويا فقالوا لصاحب الرباط: هذا الولد الذي رأيناه مقعدا بالأمس؟ قال : نعم، أخذت سؤركم وفضل مائكم ومسحت به فشفاه الله ببركتكم. فأحذوا يبكون وقالوا له : اعلم أيها الرجل أننا لسنا بغزاة وإنما نحن لصوص خرجنا ألى قطع الطريق غير أن الله تعالى عفى ولدك في حسن نيتك وقد تبنا إلى الله تعالى. فتابوا جميعا فصاروا من جملة الغزاة والمجاهدين في سبيل الله حتى ماتوا.
الموسوعة اليوسفية لبيان أدلة الصوفية-يوسف خطار ص 81
واما التوسل بغير العمل الصالح كالذوات والاشخاص فما هو في الحقيقة الا توسل بعمله الصالح فمن توسل بشخص ما فذلك لانه يحبه اذ يقدر صلاحه وولا يته وفضله تحسينا للظن او لانه يعتقد ان هذا الشخص محب لله سبحانه و تعالى فيكون الله تعالى محبا له ايضا قال جل جلاله (يحبهم ويحبونه) ولو تدبرنا الامر لوجدنا ان هذه المحبة وذلك الاعتقادهما من عمل المتوسل لانه اعتقاده الذي انعقد عليه قلبه فهو منسوب اليه ومسؤل عنه ومثاب عليه
مفاهيم يجب أن تصحح-السيد محمد علوي المالكي الحسني - (1/ 372)
(مفهوم التبرك) يخطئ كثير من الناس في فهم حقيقة التبرك بالنبي ? وآثاره وآل بيته ووراثه من العلماء والأولياء رضي الله عنهم، فيصفون كل من يسلك ذلك المسلك بالشرك والضلال كما هي عادتهم في كل جديد يضيق عنه نظرهم ويقصر عن إدراكه تفكيرهم. وقبل أن نبين الأدلة والشواهد الناطقة بجواز ذلك، بل بمشروعيته ينبغي أن نعلم أن التبرك ليس هو إلا توسلاً إلى الله سبحانه وتعالى بذلك المتبرَّك به سواء أكان أثراً أو مكاناً أو شخصاً. أما الأعيان فلاعتقاد فضلها وقربها من الله سبحانه وتعالى مع اعتقاد عجزها عن جلب خير أو دفع شر إلا بإذن الله. وأما الآثار فلأنها منسوبة إلى تلك الأعيان فهي مشرفة بشرفها ومكرمة ومعظمة ومحبوبة لأجلها. وأما الأمكنة فلا فضل لها لذاتها من حيث هي أمكنة وإنما لما يحل فيها ويقع من خير وبر كالصلاة والصيام وجميع أنواع العبادات مما يقوم به عباد الله الصالحون، إذ تتنزل فيها الرحمات وتحضرها الملائكة وتغشاها السكينة وهذه هي البركة التي تطلب من الله في الأماكن المقصود لذلك. وهذه البركة تطلب بالتعرض لها في أماكنها بالتوجه إلى الله تعالى ودعائه واستغفاره وتذكر ما وقع في تلك الأماكن من حوادث عظيمة ومناسبات كريمة تحرك النفوس وتبعث فيها الهمة والنشاط للتشبه بأهلها أهل الفلاح والصلاح، وإليك هذه النصوص المقتبسة من رسالتنا الخاصة في موضوع البركة
حاشية الجمل على شرح المنهج = فتوحات الوهاب بتوضيح شرح منهج الطلاب (1/ 169)
وقوله كمخاط ومني إلخ أي، ولو منه كأن مخط أو بصق، ثم أراد تناوله ومحله حيث لم تكن في معدتها كالريق في الفم، فإنه يجوز، وكذلك المخاط، ثم ما ذكر شامل لما لو أراد التبرك ببصاق من يعتقد صلاحه فتناوله لنفسه أو لبعض الأطفال كأن أمر الولي بالبصق في فمه أو فم ولده فيحرم على الولي البصق في فمه ويحرم على الولي التمكين من البصق في فم الطفل فليراجع وظاهره أيضا، وإن استهلك بغيره كأن اختلط بماء، ولم يحصل به تقذير له وينبغي أن لا يكون مرادا فيهما لقصد التبرك في الأول ولاستهلاله في الثاني

Fi Sabilillah

Fi Sabilillah

Di masa Rasulullah SAW, asnaf ini adalah para peserta pertempuran fisik melawan musuh-musuh Allah dalam rangka menegakkan agama Islam. Meskipun mereka itu pada hakikatnya orang-orang yang cukup berada, menurut jumhur ulama. Sebab dalam hal ini memang bukan sisi kemiskinannya yang dijadikan objek zakat, melainkan apa yang dikerjakan oleh para mujahidin itu merupakan mashlahat umum.
Adapun para tentara yang sudah berada di dalam kesatuan, dimana mereka sudah mendapatkan gaji tetap dari kesatuannya, tidak termasuk di dalam kelompok penerima zakat.
Namun seorang peserta perang yang kaya, tidaklah berperang dengan menggunakan harta yang wajib dizakati dari kekayaannya. Sebagai seorang yang kaya, bila kekayaannya itu mewajibakan zakat, wajiblah atasnya mengeluarkan harta zakat dan menyerahkannya kepada amil zakat. Adapun bila kemudian dia ikut perang, dia berhak mendapatkan harta dari amil zakat karena ikut sertanya dalam peperangan. Tapi tidak boleh langsung di-bypass. Dia harus bayar zakat dulu baru kemudian menerima dana zakat.
Namun Abu Hanifah mengatakan bahwa seorang kaya yang ikut serta dalam peperangan, maka dia tidak berhak menerima dana dari harta zakat.

Ikhtilaf Di Masa Sekarang

Di masa sekarang ini para ulama memang berbeda pendapat tentang makna mustahiq zakat yang satu ini, yaitu fi sabilillah. Perbedaan ini berangkat dari ijtihad mereka yang cenderung muwassain (meluaskan makna)dan mudhayyiqin (menyempitkan makna).
Sebagian ulama beraliran mudhayyiqin bersikeras untuk tidak memperluas maknanya, fi sabilillah harus diberikan tetap seperti yang dijalankan di masa Rasulullah SAW dan para shahabat, yaitu untuk para mujahidin yang perang secara fisik.
Dan sebagian ulama yang beraliran muwassa'in cenderung untuk memperluas maknanya sampai untuk biaya dakwah dan kepentingan umat Islam secara umum.

7.1. Pendapat Pertama

Jumhur ulama termasuk di dalamnya 4 imam mazhab (Hanafi, Maliki, Syafi'i dan Hanbali) termasuk yang cenderung kepada pendapat yang pertama (mudhayyiqin), mereka mengatakan bahwa yang termasuk fi sabilillah adalah  para peserta pertempuran fisik melawan musuh-musuh Allah dalam rangka menegakkan agama Islam.
Kesepakatan keempat mazhab tentang fi sabilillah :
1.      Jihad secara pasti termasuk dalam ruang lingkup fi sabilillah.
2.      Disyariatkan menyerahkan zakat kepada pribadi seorang mujahid, berbeda dengan menyerahkan zakat untuk keperluan jihad dan persiapannya. Dalam hal ini terjadi perbedaan pendapat di kalangan mereka.
3.      Tidak diperbolehkan menyerahkan zakat demi kepentingan kebaikan dan kemaslahatan bersama, seperti mendirikan dam, jembatan, masjid dan sekolah, memperbaiki jalan, mengurus mayat dan lain-lain. Biaya untuk urusan ini diserahkan pada kas baitul maal dari hasil pendapatan lain seperti harta fai, pajak, upeti, dlsb.
Mereka yang termasuk ke dalam pendapat ini adalah Jumhur Ulama. Dalilnya karena di zaman Rasulullah SAW memang bagian fi sabilillah tidak pernah digunakan untuk membangun masjid atau madrasah. Di zaman itu hanya untuk mereka yang jihad secara fisik saja.
Jumhur ulama ini mengatakan bahwa para mujahidin di medan tempur mereka berhak menerima dana zakat, meskipun secara materi mereka cukup berada. Sebab dalam hal ini memang bukan sisi kemiskinannya yang dijadikan objek zakat, melainkan apa yang dikerjakan oleh para mujahidin itu merupakan mashlahat umum.
Adapun para tentara yang sudah berada di dalam kesatuan, di mana mereka sudah mendapatkan gaji tetap dari kesatuannya, tidak termasuk di dalam kelompok penerima zakat.
Namun seorang peserta perang yang kaya, tidaklah berperang dengan menggunakan harta yang wajib dizakati dari kekayaannya. Sebagai seorang yang kaya, bila kekayaannya itu mewajibakan zakat, wajiblah atasnya mengeluarkan harta zakat dan menyerahkannya kepada amil zakat.
Adapun bila kemudian dia ikut perang, dia berhak mendapatkan harta dari amil zakat karena ikut sertanya dalam peperangan. Tapi tidak boleh langsung di-bypass. Dia harus bayar zakat dulu baru kemudian menerima dana zakat.
Namun Abu Hanifah mengatakan bahwa seorang kaya yang ikut serta dalam peperangan, maka dia tidak berhak menerima dana dari harta zakat.

7.2. Pendapat Kedua

Sedangkan para ulama yang lain cenderug meluaskan makna fi sabilillah, tidak hanya terbatas pada peserta perang fisik, tetapi juga untuk berbagai kepentingan dakwah yang lain.
Di antara yang mendukung pendapat ini adalah beberapa ulama lain telah meluaskan arti sabilillah ini seperti : Imam Qaffal, Mazhab Ja'fari, Mazhab Zaidi, Shadiq Hassan Khan, Ar Razi, Syeikh Syaltut, Syeikh Muhammad Rasyid Ridha, Dr. Muhammad `Abdul Qadir Abu Faris dan Dr. Yusuf Al-Qradawi.
Dasar pendapat mereka juga ijtihad yang sifatnya agak luas serta bicara dalam konteks fiqih prioritas.
Di masa sekarang ini, lahan-lahan jihad fi sabilillah secara fisik boleh dibilang tidak terlalu besar. Sementara tarbiyah dan pembinaan umat yang selama ini terbengkalai perlu pasokan dana besar. Apalagi di negeri minoritas muslim seperti di Amerika, Eropa dan Australia.
Siapa yang akan membiayai dakwah di negeri-negeri tersebut, kalau bukan umat Islam. Dan bukankah pada hakikatnya perang atau pun dakwah di negeri lawan punya tujuan yang sama, yaitu menyebarkan agama Allah SWT dan menegakkannya.
Kalau yang dibutuhkan adalah jihad bersenjata, maka dana zakat itu memang diperluakan untuk biaya jihad. Tapi kalau kesempatan berdakwah secara damai di negeri itu terbuka lebar, bagaimana mungkin biaya zakat tidak boleh digunakan. Bukankah tujuan jihad dan dakwah sama saja?

7.3. Dr. Yusuf Al-Qaradawi

Dalam kitab Fiqhuz Zakah, Dr. Yusuf al-Qaradawi menyebutkan bahwa pendapat yang dianggap kuat adalah bahwa tidak layak membuat makna fi sabilillah menjadi terlalu umum. Karena dengan begitu, keumuman ini akan meluas tanpa batas dan aspek-aspeknya akan menjadi banyak sekali.
Dan orang-orang yang akan menerima zakat lewat jalur fi sabilillah akan sangat beragam, bila tidak diberi batasan yang pasti. Kalau makna fi sabilillah dibuat menjadi sangat luas, maka akan meniadakan pengkhususan sasaran zakat delapan. Buat apa Allah SWT menyebutkan khusus asnaf fi sabilillah kalau ternyata maksudnya bisa siapa saja asal berbau jalan dakwah?
Al-Quran yang sempurna dan mu'jiz pasti terhindar dari pengulangan yang tidak ada faedahnya. karenanya pasti yang dimaksud disini adalah makna yang khusus, yang membedakannya dari sasaran-sasaran lain.
Makna yang khusus ini tiada lain adalah jihad, yaitu jihad untuk membela dan menegakkan kalimat Islam di muka bumi ini. Setiap jihad yang dimaksudkan untuk menegakkan kalimat allah termasuk sabilillah, bagaimanapun keadaan dan bentuk jihad serta senjatanya.
Yusuf Al-Qaradhawi memperluas arti fi sabilillah ini tidak hanya terbatas pada peperangan dan pertempuran fisik dengan senjata saja, namun termasuk juga segala bentuk peperangan yang menggunakan akal dan hati dalam membela dan mempertahankan aqidah Islam.
Karena itu mendirikan sekolah berdasarkan faktor tertentu adalah perbuatan shaleh dan kesungguhan yang patut disyukuri dan sangat dianjurkan oleh Islam, akan tetapi ia tidak dimasukkan dalam ruang lingkup fi sabilillah.
Mengapa?
Karena belum tentu sekolah itu mengandung misi dakwah dan menegakkan kalimat Allah di dalam kurikulumnya secara langsung.
Namun demikian, apabila ada suatu negara dimana pendidikan Islam merupakan masalah utama, dan yayasan pendidikan telah dikuasai kaum kapitalis, komunis, atheis ataupun sekularis, maka jihad yang paling utama adalah mendirikan madrasah yang yang mengajarkan ilmu-ilmu keislaman yang murni, dimana sekolah itu khusus mendidik anak-anak kaum muslimin menjadi pejuang yang menegakkan syariat Islam.
Madrasah itu juga punya misi memelihara generasi muslim dari kehancuran ideologi dan akhlaq, serta menjaganya dari racun-racun yang ditiupkan melalui kurikulum dan buku-buku, pada otak-otak pengajar dan ruh masyarakat yang disahkan di sekolah-sekolah pendidikan secara keseluruhan.
Sebaliknya, menurut Al-Qaradawi, tidak semua peperangan termasuk kategori fi sabilillah. Tidak termasuk fi sabilillah perang yang tujuannya bukan semata-mata ingin menegakkan syariat Allah atau membela agama Allah. Seperti halnya perang yang sekedar membela kesukuan, kebangsaan, kepentingan organisasi, partai politik tertentu atau membela kedudukan para politisi 'muslim, agar bisa naik ke puncak kekuasaan atau tetap duduk di kursi jabatannya.
Maka untuk itu Dr. Yusuf Al-Qaradawi menyebutkan contoh bentuk jihad non fisik yang bisa dilakukan, antara lain :
1.      Membangun pusat-pusat dakwah (al-Markaz Al-Islami) yang menunjang program dakwah Islam di wilayah minoritas, dan menyampaikan risalah Islam kepada non muslim di berbagai benua merupakan jihad fi sabilillah.
2.      Membangun pusat-pusat dakwah (al-Markaz Al-Islami) di negeri Islam sendiri yang membimbing para pemuda Islam kepada ajaran Islam yang benar serta melindungi mereka dari pengaruh ateisme, kerancuan fikrah, penyelewengan akhlaq serta menyiapkan mereka untuk menjadi pembela Islam dan melawan para musuh Islam adalah jihad fi sabilillah.
3.      Menerbitkan tulisan tentang Islam untuk mengantisipasi tulisan yang menyerang Islam, atau menyebarkan tulisan yang bisa menjawab kebohongan para penipu dan keraguan yang disuntikkan musuh Islam, serta mengajarkan agama Islam kepada para pemeluknya adalah jihad fi sabilillah.
4.      Membantu para da'i muslim yang menghadapi kekuatan yang memusuhi Islam di mana kekuatan itu dibantu oleh para thaghut dan orang-orang murtad, adalah jihad fi sabilillah.
5.      Termasuk di antaranya untuk biaya pendidikan sekolah Islam yang akan melahirkan para pembela Islam dan generasi Islam yang baik atau biaya pendidikan seorang calon kader dakwah/ da`i yang akan diprintasikan hidupnya untuk berjuang di jalan Allah melalui ilmunya adalah jihad fi sabilillah

MASAIL UDHHIYYAH

Bahtsul Masail Udhiyyah
1.  Daging qurban dipun pendet  kangge jaminan panitia.
Pertanyaan :
Panitia korban punika dumunungipun kados dene wakil kangge nyembelih lan mbagi daging qurban tumrap tiyang ingkang qurban (mudhohhi), katah kedadosan sak derengipun dipun bagi, panitia langkung rumiyin mendet daging korban  dipun masak kangge jaminan panitia ingkang sami tumandang.
Kados pundi hukumipun panitia mendet daging qurban kangge jaminan sak derengipun dipun bagi ?.

Jawab :
Mboten kenging, kejawi menawi tiyang ingkang korban ingkang makilaken sampun nentokaken sebagian kangge panitia utawi wakil ingkang dipun pasrahi kanti ukuran tertentu ingkang sampun cetha. Menawi tiyang ingkang korban mboten ngikraraken lan nentokakien bagianipun korban kangge panitia, hukumipun  mboten kenging mendet rumiyin sak derengipun dipun bagi, amergi hak ipun panitia namung nyembelih lan mbagi.
Keterangan saking Kitab Al Bajuri Juz . I  hal :  387. 
{قـولــه وتــفـريــقــة الــزكاة مـثــلا } أي وكــذبــح أضــحــيـة وعـقـيــقــة  وتــفـريــقــة كــفــارة ومــنــذور, ولا يــجــوز لــه اخــذ شـيء الا ان عـيـن لــه الــمــوكل قــدرا مــنــهــا اهــ
“(Dawuhe mushonnif : umpamane mbagi zakat) artine kaya dene nyembelih qurban , ‘aqiqah lan mbagi tebusan lan kang dinadzari, Lan ora wenang tumrape wakil, ngalap sewiji wiji, kejaba yen wong kang makilake wis nentokake  kanggo wakil mahu, kelawan ukuran kang chetha saka qurban mau”. (Kitab Al Bajuri Juz . I  hal :  387).

Kesimpulan.
Panitia mboten kenging mendet daging korban sak derengipun dipun bagi, sebab panitia dumunungipun minangka wakil ingkang mboten nggadahi hak kejawi miturut pasrahipun mudhohhi  ingkang makilaken. Hak ipun namung nyembelih lan mbagi miturut pasrahipun mudhohhi, sahingga menawi bade mendet daging kangge kepentingan menika menawi sampun wonten aturipun mudhohhi nentokaken kangge wakil utawi panitia punika, tanpa wonten pasrah bilih panitia saget mendet rumiyin, mboten kenging panitia mendet sak derengipun mbagi.


3.  Daging qurban lan sunat neda.   
 Pertanyaan :
Tiyang ingkang qurban (mboten qurban wajib/nadzar) punika ingkang langkung sae nderek neda dagingipun menapa mboten ?
Jawab :
Tumrap tiyang ingkang qurban sunnat punika ingkang langkung utami nderek neda dagingipun .
Utaminipun namung sekedik sekedar sak iris kalih iris supados saget tumut nedi dagingipun kerana tabarruk.
Keterangan saking Kitab :
  1. Fathul Wahhab Juz : II hal. 189.
  2. Al Muhadzdzab Juz : I hal.239.
  3. Al Iqna’ Juz : II hal. 281.
1. وسـن لـه أكـل من أضـحيـة  تطـوع ولـه اطـعـام أغـنـيـاء لا تـملـيـكـهـم ويجـب تـصـدق بـلـحم مـنـهـا وألأفـضـل التـصـدق    بكـلـهـاالا لـقـامـا يـأكـلـهـا تبـركا فـأنـهـا مـســنـونـة  
“Lan disunnatake kanggone wong kang qurban sunnat mangan saka qurbane, lan uga wenang aweh marang wong sugih, nanging orang milikake marang wong sugih, lan wajib nyedeqahake daginge qurban, dene kang luwih utama nyadaqahake kabeh qurbane kejaba mung pirang pulukan kang dipangan minangka ngalap barokah, mengkono iku disunnatake”.
( Fathul Wahhab Juz : II hal. 189).
2. وان كان تـطـوعـافـالـمـسـتسـحب أن يـأكل مــنـه
“Menawa qurban kui sunnat , mangka uga disunnatake tumrape wong kang qurban mangan saka daginge
( Al Muhadzdzab Juz : I hal.239 ).
3.ويـأكل مـن الأضـحيـة المـتـطوع بـهـا أي يـنـدب لـه ذلك قـيـاسـا
 على هـدي التــطوع الـثـابـت  بـقـولـه تـعـالى فكـلـوا مـنـهــاواطـعـمـوا الـبـائـس الفـقـيـر أي شـديـد الـفـقـر
“Lan sunnat mangan daginge qurban kang sunnat , tegese di sunatake kanggo wong kang qurban kerana di qiyasake kelawan hadyu sunnat kang ditetepake dawuhe Allah :
فكـلـوا مـنـهــاواطـعـمـوا الـبـائـس الفـقـيـر أي شـديـد الـفـقـر
 ( Al Iqna’ Juz : II hal. 281 ).
Kesimpulan.
Tumrap tiyang ingkang korban sunnat, ingkang langkung utami lan sunnat hukumipun nderek neda dagingipun  . Malah sunnatipun nyodaqohaken sedaya dagingipun lan wenang maringi dateng tiyang sugih, kejawi namung ngengeh pinten pinten pulukkan supados saget tumut neda daging kurban  kerana tabarruk.

4. Daging qurban dipun sade kerana angsal bagian katah.
Pertanyaan :
Tiyang ingkang pikantuk pembagian shodaqoh daging korban ngantos kempal katah.
Menapa piyambakipun kenging nyade daging bagian kala wau ?
Jawab :
Tumrap tiyang ingkang nampi daging kurban punika kenging nyade dagingipun menawi piyambakipun kalebet tiyang faqir, dene menawi tiyang sugih mboten kenging nyade, piyambakipun namung kenging nedi lan nyodaqahaken utawi nyuguh tiyang sanes, mboten kenging nyade hakipun kados tiyang ingkang kurban. Keterangan saking kitab :
 Busyral Karim Juz. II hal. 127-128.
وللـفقـيـر التـصـرف فـيـه ببـيـع وغـيـره أي لـمسـلم بخلاف الـغنـي اذا أرسـل الــيـه شـيئ أو أعطيـه  فـانـمـا يتـصـرف فـيـه بـنحـو أكـل وتصـدق وضـيـافـة
“Tumrape wong feqir bisa nasharufake daging korban kelawan adol utawa liyane tegese marang sepadane wong Islam. Beda karo wong sugih, nalika deweke dikirimi utawa diwehi  daging qurban, deweke mung kena nasharufake kelawan sepadane mangan, nyodaqohake lan nyuguh”
(Busyral Karim Juz. II hal. 127-128).

Kesimpulan.
Tiyang faqir kenging nyade daging qurban ingkang dipun tampi, dene tiyang sugih mboten kenging nyade daging qurban ingkang dipun tampi,  hakipun namung kenging nedi, nyodaqohaken lan nyuguh  kados dene tiyang ingkang korban sunnat ingkang mboten dipun nadzari. Dados hakipun mboten mutlak. Dene tiyang faqir hak ipun mutlak sahingga saget nasharufaken shadaqoh punika miturut kebetahanipun, saget dipun sade, utawi dipun shadaqahaken tiyang sanes, utawi kangge suguhan.

5. Daging qurban dipun paringaken tiyang non muslim.
Pertanyaan :
Kados pundi hukumipun maringaken daging kurban dateng tiyang non muslim ?
Kanti  alasan kemasyarakatan. Jalaran masyarakat kita menika majemuk tiyangipun pepak agaminipun, Sahingga sesrawunganipun mboten saget dipun pisahaken, antawis warga muslim lan non ngantos ing perkawis ibadah ingkang berdampak sosial kados dene kurban menika.
Jawab :
Mboten kenging maringaken daging korban dateng sanesipun tiyang Islam. Ngantos tiyang ingkang pikantuk bagian daging korban ugi mboten kenging nyodaqohaken utawi nyade dateng sanesipun tiyang Islam. jalaran qurban menika pasugatan saking  ngarsane Allah kangge tiyang tiyang Islam, mboten kenging kangge sanesipun tiyang Islam.
Keterangan saing Kitab :
  1. Al Bajuri Juz.II hal. 301.
  2. I’anatuth Thalibin Juz II hal. 334.
  3. Al Qulyubi Juz.II hal. 254.
  4. Al Iqna’ Juz. II hal. 282.
1.فـالـحق أنـه  لا يـجـوز اطـعـام الـذمـيـين مـن ألأضحـية مـطلـقـا لاتـصـدقــاولا أهـدأ حتى لـو أخـذهــا   فـقـراء الـمـســلـمـيـن صـدقـة وأغــيــاؤهـم هـديــة  حـرم عـلـيـهـم الـتـصــدق بـشـيـىء ممـا أخـذوه أواهــدأ شيء مــنـه لأهــل الــذمـة  وكــذلك بـبيــعـه لـهــم لأنــهـا ضـيــافــة الله لـلـمــســلـمــين  وهــو ألـمــعتــمـــد
“Sing bener sejatine ora wenang aweh pangan marang dzimmiyin saka daging korban kelawan muthlak pada uga shadaqah utawa hidyah, sahingga umpama wong wong faqir saka wong Islam nampa shadaqah, utawa wong wong Islam kang sugih sugih nampa hidyah saka korban, mangka haram nyadaqahake marang wong kafir dzimmi senajan mung sithik saka daging qurban mau, semono uga ngedol marang wong wong kui, jalaran qurban iku pasugatan saka ngarsane Allah kanggo wong wong Islam. Iki qaul kang mu’tamad”.    (Al Bajuri Juz.II hal. 301).
2.ويـشــترط فـيـهــم أ يـكـونــوا من مـســلـمـيــن  أمـا غـيـرهـم فلا يـجـوز  اعـطاؤهـم مـنـهــا شيئا
“Disyaratake wong kang pada nampa sadhaqah   korban iku saka wong wong Islam, dene wong wong liyane ora wenang diwenehi senajan mung shithik wae saka qurban”
(I’anatuth Thalibin Juz II hal. 334).

Kesimpulan.
Maringi shadaqoh saking kurban dateng sanesipun tiyang Islam punika mboten kenging, hukumipun haram. Ngantos tiyang Islam ingkang nampi bagian kurban tiyang faqir nampi shodaqoh, utawi tiyang sugih nampi hidyah ugi mboten kenging maringaken utawi nyade dateng tiyang non Islam menika , jalaran korban punika pasugatan saking ngarsane Allah kangge tiyang tiyang  Islam, mboten kenging dipun paringaken dateng tiyang sanes. Menawi kepingin maringi daging tiyang sanes saget kanti cara sanes.

6. Korban, kulit, sirah lan kikilipun di dol nggo tuku daging.
Pertanyaan :
Katah kedadosan ing mangsa menika panitia korban nyade  kulit, sirah lan kikilipun korban , lajeng dipun tumbasaken daging lajeng dipun bagi, supados langkung manfa’at.  Menapa wonten qoul ingkang ngengingaken   ngaten menika   ?
Jawab :
Wonten qoul ingkang ngengingaken nyade kulit utawi sirah lan sanesipun ngaten punika, inggih punika qoulipun Imam Abu Hanifah (Imam Hanafi).
Keterangan saking Kitab : Kifayatul Ahyar Juz.II hal, 242.
وعـنـدأبي حنيـفـة رحمـه  الله  أنـه يجـوزبيـعـه ويـتصـدق بـثمـنـه  وأن 
يـشــتري بعـيـنـه  مـا يـنـتـفـع بـه  فى البـيـت , لـنـاالقـيـاس على اللحـم
وعـن صـاحب التـقـريـب حـكايـة قـول غـريـب أنـه يجـوز بيـع الـجـلد ويـصـرف ثـمـنـه مصـرف الأضـحيـة   والله أعلم
Mungguh  Imam Abu Hanifah, Sak temene wenang adol kulit qurban lan nyodaqohake hasile, utawa  tuku kelawan duite mahu ing perkara kang bisa dialap manfa’at ing omahe. Mungguh kita wenang  madakake   perkara mahu kelawan daging
Kacarita saking wong kang nganggit Kitab Taqrib kanti nyaritakake qoul kang ghorib (nyleneh) menawa sejatine wenang adol kulit qurban, nuli hasile adol mau di tasharrufake kaya tasharrufe qurban .Wallahu A’lam.
(Kitab Kifayatul Ahyar Juz.II hal, 242).
Kesimpulan.
Ulama Syafi’iyyah kaprahipun mboten ngengingaken nyade lulangipun khewan korban. Nanging Imam Abu Hanifah ngengingaken. Lajeng kasilipun nyade dipun shadaqohaken kanthi ujud arta utawi dipun tumbasaken perkawis ingkang manfa’ati tumrap keluarganipun tiyang ingkang nampi. Utawi dipun tumbasaken daging lan dipun tasharrufaken kados tasharrufipun korban kanthi arupi daging kados memperipun daging korban. Nanging qoul punika ghorib . Dene katahipun tiyang nindakaken ngaten punika kanti pertimbangan ingkang langkung anfa’.

7. Korban kanti mbayar arta.
Pertanyaan :
Kedadosan ing mangsa punika tiyang korban namung pasrah arta, upami tiyang ingkang wonten ing paran kentun arta dateng keluarganipun kangge korban.  
Kados pundi hukumipun korban kanti nyerahaken wujud arta, mboten kanti nyerahaken khewan kurban ?
Jawab :
Mboten shah korban kanti nyerahaken arta, nanging kedah arupi   khewan ternak ingkang sampun tertentu.
Keterangan saking Kitab : Riyadhul Badi’ah hal. 8.
لا تـصــح الــتــضــحـيــة الا بــالأنــعــام  وهي الأبــل  والبـقــر ألأهـلــيـة  والــغــنــم  لأنــه عـبــادة  تـتـعـلــق  بـالــحـيـوان فـاخـتــصـت  بـالـنــعـم  كالــزكاة  فـلا يـجــزىء بـغـيــرهــا
“Ora shah qurban kejaba kelawan khewan ternak, yaiku onta, sapi lan wedus, kerana qurban iku ibadah kang persambungan kelawan khewan, mula ditentokake kelawan khewan ternak, kaya dene zakat ora cukup kelawan liyane”
(Riyadhul Badi’ah hal. 8).
Kejawi menawi pasrahipun punika shifatipun nyuwun tulung lan makilaken supados numbasaken khewan kangge korban kanti nyerahaken arta sak reginipun khewan lan wekdalipun tasih ngongangaken kangge tumbas khewan, mekaten ugi kawontenan ngongangaken kangge mujudaken  khewan korban .
Kesimpulan.
Mboten shah korban kanti nyerahaken arta, sebab korban punika ibadah ingkang sampun katentokaken kanti hewan ternak, kejawi menawi shifatipun nyuwun tulung supados dipun tumbasaken khewan kangge korban kanti nyerahaken arta. Lajeng tiyang ingkang dipun pasrahi sagah lan wekdalipun tasih mungkin. Dados tiyang ingkang korban makilaken dateng tiyang wau tumbas khewan korban, nyembelih lan sak mbaginipun daging korban.
 8. Korban urunan.
Pertanyaan :
Pinten pinten tiyang urunan kasilipun urunan kangge
tumbas mendo, lajeng niyatipun minangka kangge kurban Kados pundi  hukumipun korban kanti urunan kasebat ?.
Jawab :
Mboten cekap minangka kurban, amergi mendo setunggal menika namung nyekapi kangge korban setunggal tiyang, nanging dumawah minangka shadaqah sunnat.      Keterangan saking Kitab : Al Bajuri Juz. II hal. 297.
وتجـزىءالـشـاة عن شـخص واحـد أي لا عن أكـثر مـنـه فلـو اشـتـرك مـع غـيـره فـيـهـا لـم يكـف

“Wedus siji iku nyukupi kanggo wong siji, tegese ora bisa nyukupi kanggo luwih saka wong siji. Upama ana uwong kang sekuthon karo wong liya ing wedus siji kanggo kurban mangka ora nyukupi”. (Al Bajuri Juz. II hal. 297).

Kesimpulan.
Sampun dados ketentuan syara’ bilih mendo setunggal menika namung nyekapi kangge kurban setunggal tiyang, sahingga tiyang urunan kangge tumbas mendo setunggal mboten cekap kangge kurban tiyang langkung saking setunggal, kejawi dipun atas namaaken setunggal tiyang lan tiyang sanesipun sami ridla. Sinaosa mboten cekap korbanipun nanging saget dumawah minangka shodaqoh sunnat, mboten uspra lan sia sia.

9. Korban dipun pesen tiyang , dipun suwun    kulitipun.
Pertanyaan :
Wonten tiyang ingkang nyembelih korban, dening  tiyang sanes dipun peseni kulitipun bade dipun suwun,
Kados pundi hukumipun maringaken, menapa kenging ?

Jawab :
Kenging maringaken dateng tiyang ingkang nyuwun, langkung langkung  tiyang ingkang nyuwun menika tiyang feqir ingkang sanget mbetahaken, sinaosa dening tiyang wau namung bade dipun sade ngalap artane.  Keterangan saking kitab :
1. Kifayatul Ahyar Juz.II hal. 241-242.
2. Al Qulyubi Juz.IV hal. 254.
1.فـجـعـلـهـا لثـلاثـة , والـقـانـع الـجـالس فى بيـتـه  , والـمعـتر السـائل وقيـل غير ذلك وهـذا هو الجـديـد الأصـح
“Lan qurban iku di dadekake telu.
  1. kanggo wong kang nrima kang lungguh ing omahe (Ora     njejaluk tegese wong kang kecukupan  ).
 2. kanggo wong kang feqir kang njejaluk , lan
 3. jare liyane kang loro mau  . Iki miturut qoul jadid”.
( Kifayatul Ahyar Juz.II hal. 241-242 ).
2. ويجـوز تمـليـك الـفقـراء مـنـهـا لـيـتصـرفـو ا فـيـه بالـبـيـع وغـيـره , وجـوز بـعـضـهـم لمـن يأخـذه الـتـصـرف بالـبـيـع وغـيـره 
“Lan wenang aweh qurban   marang wong faqir,    supaya di tanjakake kanti didol utawa liyane. Sebagian ulama’ uga menangake tumrape wong kang nampa qurban nasharupake kelawan adol utawa liyane”. (Al Qulyubi Juz.IV hal. 254).

Kesimpulan.
Kenging nyuwun kulit kurban kanti pesen wiwit sak derengipun dipun sembelih. Tumrap tiyang ingkang korban ugi wenang maringaken sinaosa mangertos menawi kulit wau namung bade dipun sade, menawi ingkang nyuwun menika tiyang faqir, asal tiyang wau muslim. Sebab tiyang faqir menika anggenipun miliki shadaqoh saking  kurban shifatipun mutlak, saget nasharrufaken kangge menapa ingkang dados hajatipun.

10. Korban dipun bagi mateng.
Pertanyaan :
Sering kita panggihaken panitia korban nampi khewan korban lajeng dipun sembelih sekaliyan dipun masak, anggenipun mbagi lan nyodaqohaken daging korban punika kawontenan sampun mateng.
Kados pundi hukumipun menawi daging korban dipun bagi kanti mateng sampun dipun masak ?

Jawab :
Mboten kenging , amergi wajibipun dipun shadaqahaken kanti tasih mentah (mboten dipun masak ).Keterangan saking Kitab :
1.      Asy Syarqawi Juz : II hal . 465.
2.      Al Qulyubi Juz : II hal. 254.
3.      Busyral karim Juz : II hal. 127.

1.ويـجب عـلى كل مـنـهـم الـتـصـدق بجـزء مـن حصـتـه  نـيـأ
“Lan wajib tumrap saben saben wong kang qurban nyodaqahake bagiane qurban kelawan kahanan isih mentah “
(Asy Syarqawi Juz : II hal . 465)
2. ويـجب كـونـه نـيـأ لا قـديــدا
“Lan wajib anane daging kang den bagi iku kahanan isih mentah ora di dendeng( Al Qulyubi Juz : II hal. 254 ).
3.يـجب أن يـعـطيـه نـيـأ طويـا ولا مـطـبـوخـا

“Lan wajib daging iku diwenehake kelawan isih mentah durung dimasak” ( Busyral karim Juz : II hal. 127 ).

Kesimpulan.
Nyodaqohaken daging korban kedah tasih mentah, mboten kenging dipun matengi kanti dipun masak , miderek katah pengendika saking para fuqaha’ hukumipun wajib nyodaqohaken kanti kawontenan mentah. Benten kaliyan aqiqah utaminipun dipun masak, lan dipun shodaqohaken kanthi sampun mateng .

11. Korban namung dipun paringaken tiyang setunggal.
Pertanyaan :
Kados pundi hukumipun menawi   qurban namung dipun paringaken  dateng tiyang setunggal ?

Jawab :
Kenging lan sampun nyekapi, menawi tiyang ingkang dipun paringi tiyang faqir utawi miskin. Keterangan saking Kitab :
              1. Fathul Mu’in hal. 63.
             2. Fathul Wahhab Juz. II hal.189.
             3. Al Jamal Juz.V hal. 259.
1.ويجب التـصـدق  ولـو على فقـيـر واحـد بشـيء  نـيـأ
Lan wajib nyodaqohake qurban senajan mung marang wong faqir siji kelawan sewiji wiji kanti isih mentah”.
(Fathul Mu’in hal. 63).
2.ويكــفى تـمـليـكــه لـمـســكـيـن واحــد ويكـون نـيـألا مطبـوخـا
“Lan nyukupi aweh qurban marang wong miskin siji, lan qurban mau kanti isih mentah durung dimasak
(Fathul Wahhab Juz. II hal.189).
3.{ويجب تـصـدق بلحم مـنـها} لظاهـرقوله تعالى واطـعـمـوا الـبائـس الفـقـير أي شديـد الـفـقر ويكـفى تـمليـكـه لـمـسكـين واحــد    

Lan wajib nyodaqohake daginge saka qurban kui, kerana lahire dawuhe Allah Ta’ala: “Lan pada aweha pangan sira marang wong kang kesrakat tur feqir tegese banget faqire” lan cukup milikakake marang wong miskin siji.
 (Al Jamal Juz.V hal. 259).
Kesimpulan.
Wajib anggenipun nyodaqohaken daging kurban, lan
nyekapi menawi dipun paringaken dateng setunggal tiyang miskin minangka milikaken dateng tiyang faqir miskin kala wau kanti tasih mentah mboten dipun masak. Tiyang ingkang korban menawi korban ingkang mboten dipun nadzari saget mendet saing korban menika nanging mboten kenging langung saking sak protigan.

12. Korban dipun pasrahaken panitia tanpa shighat taukil.
Pertanyaan :
Kaprahipun wonten masyarakat tiyang kurban pasrah dateng panitia kanti tembung ingkang cekak : “Niki khewan korban kangge kula” tanpa pernyataan makilaken, lajeng panitia anggenipun nyembelih pasrah dateng jagal tukang sembelih.
Kados pundi pelaksanaan kurban kanti cara mekaten punika cekap menapa mboten ?

Jawab :
Kurban kanti cara pasrah ngaten punika miderek Imam Haramain lan Imam Al Ghazali sampun kaanggep cekap. Sebab sampun mengku niyat nalika masrahaken dateng wakil sinaosa mboten wonten tembung makilaken.
Keterangan saking kitab Syarah Muhadzdzab.
( Ahkamul Fuqoha’ no.189 hal.183 ).
ولـو قـال جـعـلـت هـذه  الـشـاة أضـحـيـة  فـهـل يكــفـيـه الـتـعـيــيــن  والـقـصـد عـن نـيـة الـتــضـحـيــة  والـذبــح  فـيــه وجــهــان  أصـحـهـمــا عـنــد ألأكــثـريــن لا يكــفـيـه  الى أن قــال : ورجـح  امــام الـحــرامـيــن  والــغــزالي الأكــتـفــاء لـتـضـمــنــه  الـنـيــة

“Sak umpama wong kang qurban ngucap : “wedus iki tak dadekake minangka qurban” apa cukup ucapan kang nentokake lan neja seka niyat qurban lan sembelihane ? Ing perkara iki ana wajah loro, kang luwih kuat miturut akehe para ulama, yeng mengkono mau ora cukup. Dene Imam Haramain lan Imam Al Ghazali, luwih ngunggulake qoul kang nyataake cukup. Kerana anggone wis mengu niyat ”(Ahkamul Fuqoha’ no.189 hal.183)

Kesimpulan.
Miderek Imam Haramain lan Imam Ghazali pasrah ngaten menika sampun cekap, mergi piyambakipun sampun niyat ing manahipun nalika masrahaken, bilih khewan menika kangge korban sinaosa mboten wonten atur taukil kangge nyebelih lan nyodaqahaken dateng panitia utawi tiyang ingkang dipun pasrahi, amergi sedaya sampun maklum.

13. Korban  lulangipun kangge ngopahi tukang mbeleh.
Pertanyaan :
Kados pundi hukumipun  qurban   kulitipun kangge
opah jagalipun? utawi dipun sade langkung rumiyin, artanipun kangge ongkos     jagalipun ?
Jawab :  
Hukumipun haram mboten kenging nyade kulit qurban, menapa malih kangge ngongkosi tukang jagalipun, keterangan saking kitab :
  1. Nailul Author Juz.V   Hal. 137.
  2. Busyral Karim Juz.II  Hal.128.
  3. Al Bajuri Juz.II hal. 311.
1.{قـولـه وان لا أعطي ألجـازر منـهـا شيـأ} فيـه دلـيـل   على أنـه لا يــعــطى الجـازر شــيـأ الـبـتـة وليـس ذلـك الـمــراد بـل
        الـمــرادأنـه لا يــعــطى لأجــل الـجـزارة  لا لـغــيـرذلـك
“Dawuhe Sayyidina Ali : supaya aku ora aweh sinajan mung sitik wae saka qurban marang tukang jagale”, Dawuh iki nuduhake menawa tukang sembelihe ora kena diwenehi saka qurban mau najan mung sithik, ora ngono kui sejatine kang dikersakake dawuh mau, nanging kersane dawuh kui ora kena di wenehi kerana penggaweane njagal, ora liyane.
( Nailul Author Juz.V   Hal. 137).
2.{ولايجــوز بـيع شىء مــنــــهـا} أي اضــحيـة الـتطـوع  ولا اتـلافـه    بـغـيـره ولا اعـطاء الـجـزار أجـرتـه مــنــــهـاولو جـلـدهـا بـل مـؤنته  على الـذابـح
}Lan ora wenang adol sewiji wiji sangka qurban { tegese qurban sunnat lan ora kena ngrusakake nganggo cara  liya, uga ora kena aweh opahe tukang jagal saka qurban kui, senajang mung kulite qurban ora kena, balik ongkose   jagale kudu ditanggung wongkang qurban. (Busyral Karim Juz.II  Hal.128).
3.{ولا يـبـيــع }أي يـحـرم عـلى الـمـضـحى بـيـع شــيء مـن ألأضـحـيـة  أي مـن لـحـمــهـاأو شـعــرهــا أو جـلــدهــا ويحــرم أيـضــا جعـلــه  اجــرة    لـلـجـزار ولـو كانــت  الأضـحـيــة تـطوعــا {قــولـه ويحــرم أيـضــا جعـلــه  اجــرة    لـلـجـزار}اى لأنــه فى مــعـنى الـبـيــع
فــأن أعــطاه لــه لا عـلى أنــه أجـــرة بـــل صــدقــة  لــم يحــرم

‘(Lan ora kena adol), tegese haram tumrape wong kang qurban ngedol sebagian saka qurbane, tegese saka daginge utawa wulune,  utawa kulite. Lan haram   uga ndadekake sebagian saka qurban minangka kanggo ongkos tukange nyembelih . Senajan qurban sunnat . (haram   uga ndadekake sebagian saka qurban minangka kanggo ongkos tukange nyembelih) tegese mengkono iku maknane pada wae ngedol. Yen aweh marang tukang jagale ora kerana neja ngopahi, nanging kanthi neja shadaqoh mangka ngono iku ya ora haram”(Al Bajuri Juz.II hal. 311).

Kesimpulan.
Hukumipun haram ngopahi tukang sembelih ngangge kulit korban utawi sanesipun saking korban wau, mekaten ugi haram nyade kulit utawi perangan sanes ipun korban, sami ugi kangge ngongkosi tukang sebelih utawi mboten. Menawi maringi shodaqoh saking korban mboten jalaran   anggenipun tumandang nyembelih hukumipun mboten haram. Dene ongkosipun nyembelih dados tanggel jawabipun tiyang ingkang korban.

14 . Korban  lulangipun kangge ndandosi bedug.
Pertanyaan :

Kados pundi hukumipun ngginakaken lulang qurban kangge nggantos bedug utawi lemek lenggah ?
Jawab :
Kengeng menawi qurban sunnat mboten qurban ingkang dipun nadzari. Kados keterangan ing Kitab :
  1. Al Iqna’ juz. II hal. 281.
  2. I’anatuth thalibin juz.II hal. 333.
1. ولــه أن يـنـتــفــع بجـلــد أضــحـيــة الـتـطوع  كـمـا يجـوز لــه ألأنـتـفـاع    بــهـاكأن يـجـعــلــه د لــوا أو نــعــلا  أو خفـا والـتـصــدق بـه أفـضــل ولا يجـوزبـيـعــه  ولا اجــارتــه  لأنــهــا بـيــع الــمـنــافــع

“Lan wenang keduwe wong kang qurban ngalap manfa’at lulange qurban sunnat, kaya wenange ngalap manfa’at tumrape wong kang qurban saka kurban mau, kaya ta nggunakake kulit kanggo gawe timbo wadah banyu, utawa sandal, utawa sepatu. Dene nyodaqohake kulit mau luwih utama . Lan ora wenang ngedol kulite, lan nyewakake, kerana nyewakake iku jenenge ngedol manfa’at”.
 ( Al Iqna’ juz. II hal. 281 ).
3.{قـولــه والـتـصــدق بجـلــدهــا}أي وألأ فـضــل الـتـصــدق بجـلــدهــا  ولــه أن يـنـتــفــع بــفـســه  كأن يـجـعــلــه د لــوا أو نــعــلا  ولــه أن يــعــيــره لــغـيــره ويـحــرم عـلــيــه وعـلى وارثــه بـيــعــه كـســائـر أجــزائــهــا و اجــارتــه  وأعطاؤه أجــرة جـزار فى مــقــابــلــة الــذبــح لـخــبـــر مـن بـاع جـلــد أضــحـيــة فــلا أضــحـيــة لـــه , ولــزوال مـلــكــــه عـنــهــابــذبــحــهــا فــلا تـو رث . والـقــرن مـثــل الـجــلــد فـيــمــا ذكــر

( Dawuh : nyodaqohake kulitqurban ) egese kang luwih utama ndadekake kulit kurban minangka shadaqoh, lan wenang tumrape wongkang qurban ngalap manfa’at kanggo awake dewe, kaya ta ndadekake kulit kanggo timbo, utawa sandal, lan uga wenang nyilihake arang wong liya. Lan haram tumrap wong kang qurban lan ahli warise ngedol ulit qurban mengkono uga perangan kang liya, uga hara nyewakake lan aweh kulit kanggo opah tukange nyembelih minangka  mbales nggone nyembelih”
Kerana anane hadits : Sing sapa wonge ngedol lulang qurban mangka ateges wong kui ora qurban 
Lan kerana ilange milike wong kang qurban kelawan olehe disembelih qurban mau, mula qurban iku ora bisa diwaris, Dene sungune qurban iku pada karo kulite qurban ing ndalem hukum hukume kang wis tinutur..
(I’anatuth Thalibin juz.II hal. 333 ).

Kesimpulan.
Tumrap tiyang ingkang korban sunnat kenging ngalap manfa’at saking lulangipun korban, umpami kangge ndandosi bedug utawi ndamel sandal utawi kadamel lemek  lan sanesipun, nanging mboten kenging nyade utawi nyewakaken barang kasebat, mekaten ugi tumrap ahli warisipun. Dene menawi korban wajib sedayanipun kedah dipun shodaqohaken, Tiyang ingkang korban mboten kenging ngalap sinaosa namung lulangipun .

15.  Korban klebet nadzar menapa mboten.
Pertanyaan :
Sampun biasa dumados ing masyarakat tiyang sesrawungan punika takon tinakonan. Nalika wonten tiyang nuntun menda dipun tangleti tiyang sanes, kanggo apa ? jawabipun : arep kanggo korban.
Menapa ngaten punika dados nadzar korbanipun ?.

Jawab :
Mboten dados korban nadzar sebab namung sekedar njawab lan ngertosaken tiyang ingkang tanglet. Menawi mboten kerana pitakon tentu tiyang menika mboten ngucapaken tetembungan ngaten menika.
Keterangan saking Kitab : Sulaiman Kurdi Juz. II hal. 304.
وقـال الــعــلا مــة  الـسـيــد عـمـر الـبـصـر ي فى حـواشى الـتحــفــة 
يـنـبـغى أن يـكــون مـحـلـه  مـالـم يــقـصـد ألأخـبــارفـان قــصــده  أي هــذه  ألــشــاة  ألــتى أريــد الـتـضـحـيــة  بــهـا فـلا تــعــيــيـن وقــد وقــع الــجـواب  كــذلـك فى نــازلــة وقـعـت لــهــذا الـحـقــيـر وهى شـخــص اشــتــر ى شــاة للـتـضـحـيـة فـلـقـيــه شـخــص أخـر فـقـال مـا هـذه  فـقـال أضحـيـتي أهـ
Al ‘Alamah Sayyid Umar Al Bashriy ngendika ana  ing
hasyiah kitab Tuhfah : (pinggirane kitab Tuhfah).
 “Prayogane   status qurban nadzar iku selagine ora neja aweh khabar, dene nalikane sejane mung ngabari tegese “iki wedus karepaku  minangka qurban” mangka ora ana ketentuan  ( tegese ora nentokake wedus kui kudu kanggo qurban ) lan ya mung lumaku minangka   jawaban saka wong kang takon (ora tumiba nadzar).
Mengkono uga kang kedadeyan ing wong kang lugu iki : yaiku wong kang tuku wedus kanggo qurban, nuli ketemu wong liya, banjur di takoni : “Kanggo apa wedus iki ?” wong mau njawab : “Iki kanggo qurbanku” .
(Sulaiman Kurdi Juz. II hal. 304).

Kesimpulan.
Ucapanipun tiyang menika mboten ndadosaken korbanipun wajib minangka korban nadzar, jalaran piayambakipun namung njawab dateng tiyang ingkang tanglet, mboten anggadahi niyat kejawi namung sekedar aweh khabar dateng tiyang ingkang tanglet. Mboten wonten niyat ndadosaken khewan minangka nindakaken kesanggupan pribadinipun kanti wajib kedah nindakaken korban menika.
16. Korban dipun pindah dateng papan sanes.
Pertanyaan :
Menawi wonten tiyang ingkang korban nanging anggenipun nyembelih lan mbagi dagingipun wonten ing papan sanes, mboten wonten ing kampungipun piyabak. Kados pundi hukumipun ?

Jawab :
Mindah Qurban punika hukumipun khilaf , miderek Qoul shohih hukumipun jawaz. Keterangan saking Kitab : Kifayatul Ahyar Juz : 2. hal.242.
{فـرع} محـل التضـحيـة بـلـد الـمضـحى وفى نـقـل ألأضـحيـة وجـهـان  تخـريجـا مـن نـقـل الـزكاة والصـحيـح هـنــا الجـواز .

“Panggonane qurban iku ana ing desane wong kang qurban, dene mindah qurban iku ana wajah loro, njabakake mindah zakat, dene kang shohih ing bab qurban iki wenang mindah qurban sangka desane wongkang qurban”.(Kifayatul Ahyar Juz : 2. hal.242).


Kesimpulan.
Mindah qurban hukumipun wenang, sae khewanipun dereng dipun sembelih utawi sampun, mindah qurban punika tentu wonten pertimbangan kemashlahatan. Sinaosa wonten pendapat ingkang nolak wenangipun mindah kurban. Ananging kerana kemashlahatan, antawisipun demi pemerataan, demi syiar, lan kemaslahatan sanes,  mindah korban langkung anfa’.

17. Korban  kangge tiyang ingkang sampun seda .
Pertanyaan :
Wonten tiyang ingkang nyembelih kurban utawi aqiqah kangge tiyang ingkang sampun seda, ing mangka mboten mashiyataken  kangge kurban utawi aqiqah menika .
Menapa cekap lan shah qurban utawi aqiqahipun ?
Jawab :
Miderek dawuhipun Imam Rafi’i kurban utawi aqiqah ipun shah lan cekap sinaosa mboten washiyat kangge kurban utawi aqiqah menika. Wonten ugi ulama ingkang mboten nganggep cekap, lajeng namung dumawah shadaqoh sunnat.
Keterangan saking  Kitab : Qulyubi Umairah IV.Hal 255.
وقـال الـرافعي فيـنـبغى أن يقـع لــه  وان  لـم يـوص لأنـهـا ضـرب مـن الـصـدقة  وحكي عن أبي العـبـاس ألسـراج  شـيخ البخـاري أنـه ختم عـن رسـول الله  صلى الله عليه وسلم اكثـر مـ عشترة ألاف ختمـة
وضحى عنـه مثـل ذلك.
Imam Rofi’i  ngendika :
Wus sak mestine tumiba qurban kanggo wong kang wis mati senajan ora mashiyatake, amergo qurban kuwi kalebu wernane shadaqah. Lan kacarita saka Abul Abbas As Sarraj gurune Imam Bukhari yen Panjenengane ngatamake Al Qur’an kanggo Rasulullah Sallallahu ‘alaihi wa sallam luwih saka sepuluh ewu khataman, lan Panjenengane uga nyembelih qurban kanggo Rasulullah Sallallahu ‘alaihi wa sallam kelawan wilangan semono kuwi uga akehe”.
 ( Kitab Qulyubi Umairah Juz IV. Hal 255 ).
Kesimpulan.
Korban utawi aqiqah kangge tiyang ingkang sampun seda hukumipun kenging lan shah miturut qoulipun imam Rafi’i, sinaosa mboten dipun washiyataken, jalaran aqiqah utawi korban punika kalebet werninipun shadaqah sahingga tumrap tiyang ingkang sampun seda bade nambahi kesaenan. Mekaten ugi tumrap ingkang ngaqiqahi ugi dados kesahenan, tumrap ingkang dipun shodaqohi nampi kemanfa’atan.

18. Nyembelih aqiqah kangge walimahan.
Pertanyaan :
a. Kados pundi hukumipun tiyang   aqiqah,   kanti  walimahan     lajeng aqiqahipun minangka kangge suguhan ?
b. Pundi ingkang langkung utami kangge maringaken     aqiqah     kanti dipun undang menapa dipun kintunaken  ?
Tasih arupi mentah menapa sampun dipun masak ?
Jawab :  
a. Hukumipun kenging aqiqah kangge acara walimahan kanti dipun masak lajeng minangka suguhan kados walimah walimah sanesipun.
Keterangan saking kitab :
1.      Fathul Wahhab Juz.II hal. 190.
 2. Qulyubi wal Umairah Juz. IV hal.256.
1.وسـن طبـخـهـا كـسـائـر الـولا ئـم الا رجـلـهـا فتـعـطى نـيـئـة للـقـابـلـة  لخـبرالـحـاكــم الأتي وســن طبـخـهـابحـلــو تـفــاؤلا  بحـلاوة   أخــلا ق   الــولــدولأنــه صــلى الله عليه وســلم  يحب  الحــلوى والــعـســل
“Lan sunnat masak daging aqiqah kaya walimah walimah liyane, kejaba sikile mangka diwenehake mentah marang bidane kerana hadits riwayate Imam Al Hakim kang bakal diterangake, Disunnatake masak aqiqah kelawan sarwa manis kerana ngarep arep manise budi pakertine bocah. Jalaran Kanjeng Nabi Sallallahu ‘alaihi wa sallam iku seneng marang perkara kang manis manis lan seneng marang  madu”. (Fathul Wahhab Juz.II hal. 190).
2.ويســن طبـخـهـاولـو مــنـــذورة  نعــم يعطى فخذها نـيــأ
للـقــابـلـة وألأفـَـضـل  اليــمــنى ويـكـون  بحــلـو كـســائـر الـولا ئـم
“Lan disunnatake masak daging aqiqah senajan aqiqah kang dinadzari, bener mengkono kui, mung wae diwenehake pupune kelawan mentah marang bidane, kang luwih utama pupu kang tengen, dene utamane masak aqiqah iku kelawan manis kaya walimah liyane”.
(Qulyubi wal Umairah Juz. IV hal.256).

Kesimpulan.
Walimahan kanti suguhan saking daging aqiqah punika wenang lan shah, amergi aqiqah punika utaminipun dipun shadaqahaken kanti sampun mateng, sahingga wenang emawon ndael suguhan saking daging aqiqah lan ngundang tiyang tiyang ingkang dipun shadaqahi.
Dene utaminipun aqiqah punika dipun shodaqohaken kanti dipun kentunaken dateng tiyang ingkang dipun shadaqahi kanti sampun dipun masak, mboten kanti dipun undang dahar kembul kanti walimahan, sinaosa mekaten punika ugi wenang lan tetep shah aqiqahipun.

19. Nyembelih menda  siji niyat kalih,  qurban lan aqiqah
Pertanyaan :
Wonten tiyang nyembeleh qurban ing dinten nahar kanti niyat qurban, nanging ugi niyat aqiqah.
Kados pundi hukumipun nindakaken setunggal pendamelan kanti niyat kalih ngaten punika ?.
Jawab.
Miderek Imam Ramli cekap lan shah kekalihipun, dene miderek Imam Ibnu Hajar namung nyekapi kangge salah setunggalipun qurban utawi aqiqahipun.
Keterangan saking kitab :
1. Itsmidul ‘ain hal. 77.
2. Bughyatul Mustarsyidin hal. 257.
3. Al Bajuri Juz. II hal. 304.
 .1لـو نـوى العـقـيـقـة والضـحيـة  لم تحصـل غيـر واحـد عنـد حـج   ويحـصـل الكل عـنـد  م ر   أهـ
“Lamun niyat swijine wong niyat ‘aqiqah lan qurban, mangka ora hasil kejaba mung salah sawiji, iki  mungguhe Imam Ibnu Hajar. Dene mungguhe Imam Ramli bisa kasil sekabehane”(Itsmidul ‘ain hal. 77.).
2. لـو ذبـح  شـاة ونـوى بـهـا ألأضـحيـة و العـقـيـقـة أجـزائـه عـنـهـمـا          قـاله م ر وقال أبن حجـر لا  تـداخـلا ن

“Menawa ana swijine wong nyembelih wedus siji, kanti niyat qurban lan aqiqah, mungguh Imam Ramli nyukupi kanggo karone, dene ungguh Iam Ibnu Hajar mung nyukupi kanggo salah sijine( Bughyatul Mustarsyidin hal. 257.)
3.لو أراد بالـشـاة الـواحـدة ألأضـحيـة  و العـقـيـقـة لـم يكـف لكـن الـذي صـرح  بـه الـعـلامـة الـرمـلى أنـه يكـفى
“Lamun ana swijine wong nyembelih wedus siji, kanti niyat qurban lan aqiqah, mangka ora cukup, Nanging Imam Ramli mertelakake menawa mengkono iku bisa nyukupi”
( Al Bajuri Juz. II hal. 304 ).
Kesimpulan.
Masalah punika khilaf, wonten qoul ingkang ngengingaken nyembelih khewan menda setunggal kanti niyat kalih, aqiqah lan qurban, inggih punika dawuhipun Imam Ramli, bilih nyekapi lan shah kekalihipun. nanging miderek Imam Ibnu Hajar namung dumawah nyekapi salah setunggal.

20. Nyembelih sapi setunggal kangge aqiqah tiyang pitu
Pertanyaan :
Wonten tiyang pitu urunan tumbas lembu setunggal lajeng dipun sembelih kangge aqiqah, awalipun urunan angge aqiqah, nanging sinareng sampun kasembelih asunyatan sejanipun werni werni wonten ingkang pancen aqiqah, wonten ingkang neja tumbas daging, lan sanes sanesipun.
Kados pundi hukumipun aqiqah sapi setunggal kangge tiyang pitu ? Lan kados pundi menawi mboten sedaya niyatipun kangge aqiqah ?

Jawab :
Aqiqah kanthi lembu setunggal saget nyekapi kangge tiyang pitu, sinaosa tiyang pitu niyatipun werni werni tumrap ingkang niyat aqiqah tetep shah mboten wonten labetipun tiyang ingkang niyatipun benten . Keterangan saking kitab Asy Syarqawi Juz.II hal. 471.
لـو ذبح بـقـرة أو بـدنـة عــن ســبعــة   أولاد جـاز وكــذا لــو اشــتـرك
 فـيــهـا جـمــاعـة ســواء أرد كلــهـم الـعـقـيــقــة أم بـعــضـهــم ذلـك و بـعــضـهــم ألـلــحــم كــمـا مــر في ألأضــحـيــة  أهـ   م ر
“ Menawa sapi siji utawa onta siji kanggo aqiqah pitung anak  mangka iku wenang. Mengkono uga umpama urunan wong pitu pada uga kabeh ngarepake aqiqah utawa mung sebagian kang neja aqiqah, dene liyane ngarepake daging, kaya keterangan kang wis kliwat ing bab udhhiyyah”
.( Asy Syarqawi Juz.II hal. 471 ).

Kesimpulan.
Hukumipun shah lembu setunggal kangge tiyang / lare pitu, utawi tiyang pitu urunan kangge tumbas lembu setunggal niyatipun kangge aqiqah, sinaosa sebagian tiyang pitu kala wau niyatipun boten kangge aqiqah, nanging namung sekedar ngalap dagingipun. Ngaten punika mboten nglabeti dateng tiyang ingkang niyat aqiqah. Dados saben saben tiyang miturut niyatipun piyambak piyambak, mboten saget nampi labet lan pengaruh saking niyatipun tiyang sanes.

21. Nyembelih khewan madep wonten pundit ?.
Pertanyaan :
Nalika nyembelih khewan utaminipun ingkang nyembelih lan khewanipun madep dateng arah pundi ?.

Jawab :
Cara nyebelih hewan menda umpaminipun ingkang paling sae madep dateng arah qiblat, caranipun hewan dipun rebahaken ing sisih kiwanipun kanti sirah ing sisih kidul gulu ngajeng ing sisih kilen, buntutipun ing arah ler, dados sukunipun khewan wonten arah kilen, lajeng ingkang nyembelih wonten ing sisih wetanipun khewan majeng ngilen arah qiblat. Kados keterangan ing Kitab Tahrir Hamis Syarqawi Juz, II hal. 467.
{وأن يـوجـه ذبـيـحــتـه } أي مـذبـحــهـا لـلـقٍـبْـلـة ِ للأ تــبـاع  رواه الـشَــيـْخـَـان وَيـتـوجــهُ  هُــوً اٍلـًـيِـهـًـا أيــضـا
“(Lan ngadepake khewan sembelihane), tegese hewan kang disembelih  marang arah qiblat kerana nderek Kanjeng Nabi, wis ngriwayatake ing hadits Imam Bukhari lan Imam Muslim, lan uga wong kang nyembelih supaya madep qiblat”
(Tahrir Hamis Syarqawi Juz, II hal. 467).
Kesimpulan.
Nyembelih khewan ingkang utami madep qiblat,   nderek   kanjeng Nabi Sallallahu ‘alaihi wasallam, sami ugi tiyangipun utawi khewanipun ingkang dipun sembelih, amergi arah qiblat punika langkung mulya mulyanipun arah, adedasar hadits shahih riwayat Imam Bukhari lan Imam Muslim.

22. Nyembelih khewan dening wong fasiq
Pertanyaan :
Kados pundi sembelihanipun tiyang Islam  ingkang fasiq ? lan  kados pundi hukumipun neda daging ipun ?
Jawab :
Hukumipun shah sembelihanipun, mekaten ugi  halal neda dagingipun, dasaripun saking kitab :
1. Al Bajuri Juz. II hal : 299.
2. Thabaqatusy Syafi’iyyah (Ahkamul Fuqoha’ 88 hal.84 ).
1.لـو أخــبـر فـاســق أو كــتـابي تحــل ذبـيــحــته  بــأنــه ذبــح  هــذه
       الــشــاة مــثــلا   حــل أكــلــهــا
“Wong fasiq utawa kafir ahli kitab kang halal sembelihane lamun ngabarake, menawa deweke wis nyembelih wadus iki umpamane mangka halal mangan sembelihane”
.(Al Bajuri Juz. II hal : 299).
2.فـأن الــدار اذا كانــت دار الأســلام  ووجــدنــا شــحـصــا لــيـس مـعـه  عــيــار الــكــفــار فــان نــاكل ذبـيــحـتـه  ونـصــلى خــلـفــه
“Sejatine sawijineng daerah menawa kalebu daerah Islam, nuli kita ketemu sawijine wong kang ora ana tengarane kafir, mangka kita kena mangan khewan sembelihane lan kena shalat dadi ma’mum ing mburine” 
 ( Ahkamul Fuqoha’ no. 88 hal. 84 ).

Kesimpulan.
Sembelihanipun tiyang Islam sinaosa fasiq punika tetep shah lan dagingipun tentu inggih halal dipun teda. Ngantos kita ugi shah shalat jama’ah ma’mum ing wingkingipun tiyang fasiq. Dados kefasiqanipun mboten nglabeti dateng sembelihanipun dados batal, tetep sah lan halal neda daging sembelihanipun tiyang fasiq. Kados ing daerah kita ingkang mayoritas masyarakatipun Muslim, punika neda deaging sembelihanipun tiyang daerah niku halal, kejawi menawi nyata ingkang nyembelih tiyang ingkang wonten tengaranipun kafir. 
23. Nyembelih khewan ora ndang mati.
Pertanyaan :
Sembelihan secara syar’iy sampun cekap nanging khewan tasih gesang mboten enggal pejah, lajeng  langsung dipun tugel gulunipun lan dipun betheti.
Kados pundi hukumipun?
Jawab :
Anggenipun mejahi sak sampunipun dipun sembelih hukumipun makruh, dene dagingipun tetep halal. Anggenipun nengga ngantos nyata sampun pejah hukumipun sunnat.
  Keterangan saking kitab :
  1. Al Bujairimi ‘alal Khatib Juz.IV. hal .250.
  2. Al Qulyubi Juz.IV hal. 243.
1.ويكــره لــه ابــانــة رأســهـــا حــالا , وزيــادة الـقـطـع وكـسـر الـعـنــق
      وقـطـع عـضـو عـنــهـا وتـحـريـكـهــا ونـقــلـهــا حتى تـخـرج  روحــهــا
“Lan dimakruhake misahake sirahe sembelihan sak kal, nambah olehe motong, medot gulu, motong nggaota saka khewan sembelihan, ngobah obahake, lan mindah papane, nganti matine khewan mau”.
(Al Bujairimi ‘alal Khatib Juz.IV hal .250).
2.ويـنــدب امـرار ألألــة  بــرفــق ذهــابــا وايـابــا وأن لا يحــد هـا والـذبـيـحـة  تـنـظـوره   وأن لا يـذبح واحــدة  بحـضــرة اخــرى بحيـث تـنــظره الـيــهــا وأن لا يـبــيــن رأســهــا وأن لا يــزيــد عتلى الــقـطــع  الـمـطلــوب  وأن لا يـكــســر عـنـقــهــا وأن لا يـقــطـع عـضــوا  مـنــهــا قـبـل مـوتـهــا وأن لا يــنـقـلــهــا عن مـحـلـهــا قـبـل مـوتـهــا وأن يـســوقـهــا لـلـمــذبــح بـرفــق

“Disunnatake nglakokake alat sembelihane (peso) alon alon kelawan maju mundur , lan aja ngasah peso sembelihane ing mangka khewan sembelihane  weruh, lan aja nyembelih swiji khewan ing ngarepe khewan liyane ing mangka khewane uga weruh,  lan aja misahake sirahe, aja nambahi motonge luwih saka kang didawuhake, aja medhot gulune, aja motong nggaotane sak durunge matine, aja mindah saka panggonan nyembelihe sak durunge matine, lan supaya ngumpulake ing
panggonane sembelihan kelawan alon alon”
 (Al Qulyubi Juz.IV hal. 243).
Kesimpulan.
Makruh hukumipun nandangi khewan ingkang sampun dipun sembelih nanging dereng oncat nyawanipun, sunatipun nengga ngantos khewan wau sampun nyata pejah, mindah saking panggonanipun kemawon mboten kenging saderengipun pejah. Nanging kemaruhan punika tetep mboten nglabeti dateng shahipun sembelihan, dados neda dagingipun tetep halal hukumipun.

24. Nyembelih khewan pisaune uwal utawa ganti pisau.
Pertanyaan :
Nalika nyembelih khewan mendo misalipun, pisau uwal nalika dereng sampurna sembelihanipun, utawi
gantos pisau kerana kirang landep.
Kados pundi hukumipun sembelihan punika?
Lan halal menapa mboten dagingipun?
Jawab :
Sembelihan menika hukumipun shah, lan dagingipun ugi halal, menawi enggal enggal dipun wangsuli, mekaten ugi nalika gantos pisau jalaran pisau ingkang rumiyin mboten landep, utawi gantos tiyang ingkang nyembelih, kanti syarat pisau ingkang awal dereng dipun angkat saking gulunipun khewan lan pisau ingkang kangge gantos sampun dipun tempelaken ing gulunipun khewan , keterangan saking Kitab : Bughyatul Mustarsyidin hal. 256.
اعتـمـد في التـحفة حل الـذبيـحة  فيـمـا اذا رفـع يـده لـنحـو اضـترابـهـا أو
 انـفلـتـت شـفـرتـه فـردهـا فـورا فـيهـمـا ز وكـذا لـو ذبـح  بشـفـرة كالـة فقـطـع بـعـض الـواجـب  ثـم أدركـه أخـر فـأتـمـه سـكيـن أخـرى قبـل رفـع الأول سـوأ  وجـدت الحـيـات المـسـتقـر ة عــد شـروع الثـانى أم لا

“Syaikh Ibnu Hajar wis manteb cecekelan  ing kitab Tuhfah, yen  halal sembelihane khewan kang disembelih nuli tangane uwal kerana polahe hewan, utawa pisaune lepas, nuli enggal dibalekake kelawan tumuli ing masalah loro iki. Lan mengkono uga nalika nyembelih nganggo pisau kang kethul, ing mangka dewerke wis motong sebagian  kang wajib, nuli disusuli kelawan pisau kang liya sak durunge ngangkat pisau kang awal, pada uga isih tinemu urip  kang tetep utawa ora, nalika nandangi nyembelih kang kaping pindo”. ( Bughyatul Mustarsyidin hal. 256 ).

Kesimpulan.
Sembelihan tetep shah lan dagingipun ugi halal, nalika nyembelih pisau uwal saking  gulune khewan sebab polahe hewan, sauger  enggal tumuli anggenipun mbangsuli nyembelih. Mekaten ugi nalika gantos pisau kerana kethul utawi gantos tiyang ingkang nyembelih, kanti syarat pisau ingkang kangge nyusuli sampun tumempel ing gulu khewan sakderengipun pisau ingkang awal dipun angkat.

25.  Nyembelih khewan nganggo mesin.
Pertanyaan.
Kados pundi hukumipun nyembelih  khewan  kanti mesin ? Amergi tumrap pedagang besar, utawi perusahaan ingkang nyediaaken daging ing mangsa punika tentu sembelihanipun mboten manual, ananging ngginaaken alat modern mesin.

Jawab.
Hukumipun sembelihan kanti mesin menika shah lan dagingipun halal, menawi cara pemotonganipun netepi syarat syarat antawisipun :
  1. Ingkang motong tiyang muslim.
  2. Alat mesin ingkang dipun ginaaken penyembelihan netepi syarat syarat penyembelihan syar’iy.
Keterangan saking kitab :
  1. Bujairimi ‘alal Minhaj Juz. IV hal. 286.
  2. Al Jamal alal Minhaj Juz. V hal. 251.
( Ahkamul Fuqaha’ 341. hal. 385 ).
وشـرط فى الـذبح قـصــد أي قـصــدالـعـيـن او الجـنـس بـالفعـل , وان أخـطأ فى ظـنــه أو الجـنـس فى ألأصـابــة

“ Sembelihan iku disyaratake anane paneja nindakake nyembelih khewan kang diseja lan jinise. Lamun iki wis di tindakake ateges wis cukup senajan penyanane lan jinise ora tepat”. ( Ahkamul Fuqaha’ 341. hal. 385 ).
وشـرط فى الألـة كـونـهـا محـددة  تجـرح كـحـديـد وقـصـب  وحجـر ورصـاص وذهـب وفـضـة الا عـضـمـا كـســن وظـفـر لخـبـر الـشـيـخـين  : "مـا أنـهـر الـدم وذكـــر اسـم الله  عـلـيـه فكــلــوه لـيـس الســن والـظـفـر" وألـحـق فـيـهـمـا بـاقى الـعـظـام 

Disyaratkat alat pemotongane kudu kahanane  tajam sehingga bisa natoni, kaya tha  pisau seka wesi, bambu, watu, peluru, emas lan perak, ejaba balung aya dene untu lan  kuku. Kaya dawuh hadits riwayat Imam Bukhari lan Muslim, : “Apa wae kang bisa ngilekake getih sak liyane untu lan kuku,  lan ing kono disebut Asmane Allah, mula mangana sembelihan kui”.
Dipadakake kelawan untu lan   kuku kabeh  jinis balung. ( Ahkamul Fuqaha’ 341. hal. 386 ).

Kesimpulan.
Sembelihan kanti alat mesin punika shah lan dagingipun halal, kanti syarat ingkang motong tiyangipun kedah tiyang Islam, alat pemotongipun kedah netepi syarat syarat penyembelihan secara syar’i. Inggih punika kedah landep tur mboten asal saking jinisipun balung, kados dene kuku lan untu. Kados dawuh hadits ingkang terang perwaca riwayatipun Imam   Bukhari lan Muslim, menawa gaman apa wae kang bisa natoni lan ngilekake getihe khewan, tur  nalika nyembelih kanti nyebut Asmane Allah , mangka sembelihan iku shah lan halal dipangan. Dados sembelihan kanti mesin menawi   alat pemotongipun     saking wesi utawi logam ingkang sanget landepipun,  ingkang nglampahaken mesinipun tiyang  Islam terang sah lan halal.

MASAIL UDHHIYYAH
1.    Daging qurban dipun pendet  kangge jaminan panitia.    2
2.    Daging qurban nadzar lan  larangan neda.                     4
3.    Daging qurban lan sunat neda.                                      7
4.    Daging qurban dipun sade kerana angsal bagian katah.  9
5.    Daging qurban dipun paringaken tiyang non muslim.     11
6.    Korban, kulit,lan sirah ipun di sade kanggo tuku daging.14
7.    Korban kanti mbayar arta.                                           16
8.    Korban urunan.                                                          18
9.    Korban dipun pesen tiyang , dipun suwun    kulitipun.   20
10.  Korban dipun bagi mateng.                                         21
11.  Korban namung dipun paringaken tiyang setunggal.     23
12.  Korban dipun pasrahaken panitia tanpa shighat taukil.  25
13 . Korban  lulangipun kangge ngopahi tukang mbeleh.      27
14 . Korban  lulangipun kangge ndandosi bedug.                 30
15.  Korban klebet nadzar menapa mboten                         33
16. Korban dipun pindah dateng papan sanes.                    36
17. Korban  kangge tiyang ingkang sampun seda .              37
18. Nyembelih aqiqah kangge walimahan.                           39
19. Nyembelih menda  setunggal niyat qurban lan aqiqah    41
20. Nyembelih sapi setunggal kangge aqiqah tiyang pitu      43
21. Nyembelih khewan madep wonten pundi.                       46
22. Nyembelih khewan dening wong fasiq                            47
23. Nyembelih khewan ora ndang mati.                               49
24. Nyembelih khewan pisaune uwal utawa ganti pisau.        51
25. Nyembelih khewan nganggo mesin.                               54

Newer Posts Older Posts Home